Υπήρξαν εποχές ανέμελες για όλους, τότε που οι άνθρωποι περνούσαν καλά στις δουλειές τους και αυτό έβγαινε στον κόσμο.
Ο λόγος για τις αεροσυνοδούς αλλοτινών εποχών, τις παραδοσιακά προκλητικές καλλονές που έκαναν τις πτήσεις χάρμα οφθαλμών, αφήνοντας παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές το «σέξι» του πράγματος, που ήταν εξάλλου απαραίτητη προϋπόθεση κάποτε.
Οι φωτογραφίες μάς έρχονται από τις αμερικανικές αερογραμμές Pacific Southwest Airlines και αποτελούν μέρος του αρχείου του Air and Space Museum του Σαν Ντιέγκο. Μιλώντας για μουσειακές συλλογές!
Ρετρό αέρας λοιπόν, με μια σειρά εικόνων από περασμένα μεγαλεία…
Ο Δήμος Αβδελιώδης (Αριστόδημος Αβδελιώδης) γεννήθηκε στην Χίο την 1 Ιανουαρίου του 1952 και είναι Έλληνας σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός και παραγωγός.
Σπούδασε στη Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στη δραματική σχολή του Γιώργου Θεοδοσιάδη.
Έχει σκηνοθετήσει κινηματογραφικές ταινίες και θεατρικές παραστάσεις.
Έχει επίσης διδάξει κινηματογράφο στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Παντείου Πανεπιστημίου από το 1993 μέχρι το 1998.
Από το 1997 ως το 2000 και από το 2003 έως το 2010 διετέλεσε Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Βορείου Αιγαίου.
Ο Ανέστος Δελιάς, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Αναστάσιος Δέλλιος, γεννήθηκε στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας, το 1912 και ήταν γιος του γνωστού σαντουρίστα Παναγιώτη Δέλλιου.
Από μικρός ήθελε να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του και να γίνει μουσικός. Έτσι, άρχισε να ασχολείται με την κιθάρα.
Ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Γιώργος Μπάτης, ο Ανέστος Δελιάς κι ο Στράτος Παγιουμτζής το 1934.
«Η Τετράς Η Ξακουστή Του Πειραιώς»
Το 1930, λίγα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο Ανέστος πλέον ζούσε με την οικογένεια του στη Δραπετσώνα. Όταν γνωρίστηκε με το Μάρκο Βαμβακάρη, ο συριανός ρεμπέτης αντιλήφθηκε αμέσως το ταλέντο του και τον παρότρυνε να μάθει να παίζει μπουζούκι και μπαγλαμά. Έτσι κι έγινε.
Λίγα χρόνια αργότερα, αν και αυτοδίδακτος, ο Δελιάς είχε γίνει άσσος στο μπουζούκι. Μαζί με το Βαμβακάρη, το Γιώργο Μπάτη και το Στράτο Παγιουμτζή δημιούργησαν το 1934 την πρώτη επίσημη ρεμπέτικη κομπανία στην Ελλάδα και την ονόμασαν «Η Τετράς, η Ξακουστή Του Πειραιώς».
Στις πρώτες εμφανίσεις της κομπανίας στον Πειραιά, ο Δελιάς παρουσίασε τα πρώτα του τραγούδια, τα οποία συμπεριλήφθηκαν και σε δίσκο τα επόμενα χρόνια.
Ανέστος Δελιάς:Ο εθισμός στα ναρκωτικά
Παρά την επιτυχία ωστόσο, ο Δελιάς άρχισε να παίρνει την κάτω βόλτα. Η φιλενάδα του και κατά πολλούς πόρνη, με καταγωγή από τα Βουρλά, τον έμπλεξε στα ναρκωτικά. Οι φίλοι του προσπάθησαν να τον βοηθήσουν να ξεκόψει, αλλά μάταια. Ο Ανέστος είχε εθισθεί στην ηρωίνη.
Το 1938, εξορίστηκε με την κατηγορία του τοξικομανή στην Ίο, όπου και παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εκεί με τη βοήθεια του επίσης εξόριστου και ρεμπέτη τραγουδιστή Μιχάλη Γενίτσαρη, μπόρεσε να αποτοξινωθεί. Όταν όμως επέστρεψε από την εξορία και πήγε στην Αθήνα, η ιστορία επαναλήφθηκε. Κύλησε ξανά στην ηρωίνη.
Δεν ηχογράφησε πολλά τραγούδια καθ’ όλη τη διάρκεια τη καριέρας του. Από το 1937, ο Ιωάννης Μεταξάς είχε επιβάλει λογοκρισία και αυτό ήταν κάτι που τον εξόργιζε. Όπως και άλλοι ρεμπέτες, έτσι και ο Δελιάς δεν μπορούσε και δεν ήθελε να ανεχτεί κάτι τέτοιο. Προτίμησε να σταματήσει να γράφει στίχους και να συνθέτει μουσικά κομμάτια.
Ο τραγικός επίλογος
Στις 31 Ιουλίου του 1944, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Δελιάς βρέθηκε νεκρός από υπερβολική δόση ναρκωτικών, έξω από το τεκέ του Ντανάκουλη στο Μεταξουργείο, κρατώντας στα χέρια του το πολυαγαπημένο του μπουζούκι. Το τραγούδι του «Ο Πόνος Του Πρεζάκια» αποδείχτηκε προφητικό για τη ζωή και το άδοξο τέλος του καλλιτέχνη. Ο Ανέστος Δελιάς είναι ο μοναδικός ρεμπέτης που έχει χάσει τη ζωή του από τα ναρκωτικά.
Ορισμένα από τα πιο δημοφιλή τραγούδια του Ανέστου Δελιά είναι: «Μές Στης Πόλης Το Χαμάμ», «Έκανες Τη Φιγούρα Σου Μάγκα Στη Γειτονιά Μου», «Μάγκες Πιάστε Τα Βουνά», «Ο Τρελλάκιας», «Ο Πόνος Του Πρεζάκια», «Το Κουτσαβάκι», «Πάρε Ένα Γυαλί Και Κόψε Το Λαιμό Σου».
Πόσα μπάνια έκανες; Πόσα παγωτά έφαγες; Θάλασσα και παγωτά, τα δυο πιο σημαντικά θέματα για κουβέντα, ιδιαίτερα για τα παιδιά!
Το ελληνικό καλοκαίρι είναι συνδεδεμένο άρρηκτα με το παγωτό. Μικροί και μεγάλοι, όλες τις ώρες της ημέρας αναζητούν τη δροσιά της «παγωμένης απόλαυσης». Το παραδοσιακό ξυλάκι με γεύση βανίλιας ή το παγωτό χωνάκι, είναι χαραγμένα στην μνήμη μας, και σε μυρωδιά και σε γεύση. Που έβρισκαν οι παλιότεροι παγωτά όταν δεν υπήρχαν σούπερ μάρκετ και περίπτερα σε κάθε γωνιά; Τη δουλειά αυτή την αναλάμβανε ο παγωτατζής!
Με το τρίτροχο ποδήλατο ή το μηχανοκίνητο καροτσάκι έκανε την εμφάνισή του στα συνηθισμένα στέκια, και διαλαλούσε το παγωτό του, στα δημοτικά σχολεία, στις εκκλησίες τις Κυριακές και τις γιορτές, στους γάμους και στα πανηγύρια, στις πλατείες, στα παζάρια, στις εκδρομές, στους ποδοσφαιρικούς αγώνες και όπου αλλού σύχναζε πολύς κόσμος. Με το καρότσι του γεμάτο παγωμένη κρέμα και παγωτά κασάτα περιφέρονταν στις γειτονιές και πούλαγε την γλυκιά πραμάτια του.
Μέσα σε ένα μεγάλο κάδο με χιόνι (ή έτοιμο πάγο αργότερα), έριχναν στρώσεις αλάτι για να διατηρείται η θερμοκρασία κάτω από το μηδέν. Εκεί βύθιζαν ένα δεύτερο κάδο πιο μικρό, γεμάτο παγωτό, το οποίο κάθε λίγο ανακάτευαν με μια μεγάλη ξύλινη κουτάλα για να μην κρυσταλλώσει.
Στην Ελλάδα η πρώτη γαλακτοβιομηχανία άνοιξε το 1934, στον Βοτανικό. Λίγα χρόνια αργότερα άνοιξε και στη βόρεια Ελλάδα μεγάλη γαλακτοβιομηχανία, με έδρα τις Σέρρες. Τότε κυκλοφόρησε το πρώτο τυποποιημένο παγωτό.
Οι πλανόδιοι παγωτατζήδες έγιναν σύμβολο μιας μεταπολεμικής Ελλάδας που εκσυγχρονιζόταν.
Πασίγνωστες περιοχές των Αθηνών μέχρι πριν λίγα χρόνια είχαν εντελώς διαφορετικές ονομασίες, οι οποίες, μάλιστα δεν θυμίζουνσε τίποτα αυτές που φέρουν σήμερα.
Δείτε μερικές:
Αγά Βρύση : Η πλατεία Αγίου Παντελεήμονα Αγάμων (πλατεία) : Η πλατεία Αμερικής Αγελάδες : Σημείο του κήπου του Ζαππείου προς το τέρμα της οδού Ηρώδου του Αττικού. Αγιότρηση : Περιοχή στα Νέα Λιόσια Αγχεσμός : Μέχρι το 1832 ο Λυκαβηττός, μετά τα ΤουρκοβούνιαΑέρηδες : Τέρμα της Αιόλου Αλώνια : Πλατεία Θησείου Αμπατζήδικα : Τσαρουχάδικα, ονομασία της οδού Πανδρόσου στο Μοναστηράκι Αναφιώτικα : Συνοικία της Αθήνας στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης στα όρια της συνοικίας της Πλάκας Ασπροχώματα : Νότια της Πέτρου Ράλλη, από την Αγία Άννα μέχρι τη Νίκαια
Βαριές : Κάτω Κηφισιά Βατραχονήσι : Τμήμα μεταξύ του Παναθηναϊκού Σταδίου και του Παγκρατίου Βοϊδολίβαδο : Περιοχή της φαληρικής παραλίας στο τέρμα της λεωφόρου Συγγρού Βουρλοπόταμος : Η Αμφιθέα Βοϊδοπνίχτης : Χείμαρρος που κατέβαινε από το Λυκαβηττό Βρωμολίμνη : Λίμνη Βουλιαγμένης
Γούβα : Αθηναϊκή συνοικία που εκτείνεται από το Α’ Νεκροταφείο ως την περιοχή της Δάφνης Δαρδανέλια : Τοπωνύμιο περιοχής του κέντρου της Αθήνας στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου, Βουκουρεστίου και Κριεζώτου Δεκοχτούρα : Ονομασία υψώματος απέναντι από το Γηροκομείο στη λεωφόρο Κηφισίας Δικηγορικά : Περιοχή στη Γλυφάδα Δουργούτι : Νέος Κόσμος Δράκος : Το λιμάνι του Πειραιά
Ελαιοτριβεία : Περιοχή στη συμβολή των λεωφόρων Κωνσταντινουπόλεως και Αθηνών και της οδού Σερρών Εφοριακά : Οικισμός του Δήμου ΑλίμουΘων : Ονομασία της περιοχής του τέρματος των λεωφόρων Βασιλίσσης Σοφίας και Αλεξάνδρας, στους Αμπελοκήπους, Όπου υπήρχε η έπαυλη του Θων, επιμελητή των ανακτόρων επί Γεωργίου Α Καρβουνιάρικα : Το βορειοδυτικό άκρο του λιμένος Πειραιώς Κατσικάδικα : Γύρω από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στα Κάτω Πετράλωνα δηλ. η περιοχή μεταξύ της οδού Πειραιώς και της γραμμής του τρένου των ΗΣΑΠΚατσιπόδι : Δάφνη
Κερατόπυργος : Γειτονιά του Κερατσινίου Κλωναρίδη : Περιοχή στα Κάτω Πατήσια Κουκουριάνοι : Περιοχή από τα Νέα Λιόσια μέχρι το Καματερό στους πρόποδες του Αιγάλεω Καράουσι: Τουρκική ονομασία της δυτικής πλευράς του Αρείου Πάγου
Κόκκινα Χώματα : Περιοχή στους Αμπελοκήπους Κουκουβάουνες : H Μεταμόρφωση Λαδοξύστης : Η Αγίας Άννης και η γύρω περιοχή, στα όρια του ΑιγάλεωΛεβίδη : Η περιοχή της οδού Πατησίων, μεταξύ των οδών Κεφαλληνίας και Αγ. Μελετίου)Λυκότρυπα : Η Λυκόβρυση Μαγκουφάνα : Ανάμεσα Πεύκη και Μαρούσι
Ο ζεϊμπέκικος είναι ο πιο καθαρός, συγχρόνως ελληνικός ρυθμός. Πάνω στους ρυθμούς του σε μεγάλο βαθμό χτίστηκε το ρεμπέτικο τραγούδι. Παρατηρώντας τη μελωδική του γραμμή, θα διακρίνομε καθαρά απάνω του την προέκταση της βυζαντινής μουσικής.
Όχι μόνο εξετάζοντας το ένστιχτο των λαϊκών μουσικών και τις κλίμακες που διατηρούνται αναλλοίωτες, αλλά ακόμη και τις πτώσεις, τα διαστήματα και τον τρόπο της εκτέλεσης. Όλα μαρτυρούν την πηγή, πού δεν είναι άλλη απο την απέριττη εκκλησιαστική υμνωδία. Επίσης το δημοτικό τραγούδι έχει κι αυτό κοινά με το ζεϊμπέκικο στοιχεία που είναι φανερά στο ρεμπέτικο.
Τα ζεϊμπέκικα είναι καλλιτεχνικές δημιουργίες λαϊκών στρωμάτων, η επίδραση από τη Βυζαντινή μουσική είναι φανερή και σε ό,τι αφορά τα ηχοχρώματα και τις μελωδίες, τις κλίμακές, αλλά και τις πολλές ανατολικές αλληλοεπιδράσεις.
Ίχνη του ρεμπέτικου και κατ επέκταση του ζεϊμπέκικου εμφανίζονται σε όλα τα αστικά κέντρα της περιόδου της αποσύνθεσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, δηλαδή με την εμφάνιση των αστικών κοινωνιών.
Ο Μάρκος Δραγούμης, μουσικολόγος μετά από μια μεγάλη έρευνα και μελέτη πάνω στο ρεμπέτικο και στο μικρασιατικό τραγούδι, δίνει από ιστορικής πλευράς την εξής άποψη για τις ρίζες του ρεμπέτικου:
«Οι μουσικές ανταλλαγές που είχαν αρχίσει πριν το 17ο αιώνα, κι ίσως πιο πριν ανάμεσα στον ποικίλο πληθυσμό που αποτελούσε το λαϊκό υπόστρωμα των αστικών κέντρων του Αιγαίου, του Ελλήσποντου, της Προποντίδας και της Μαύρης Θάλασσας συνεχίστηκαν με έντονο ρυθμό ως την καταστροφή της Σμύρνης το 1922.
Οι ανταλλαγές αυτές προκάλεσαν τη δημιουργία απειράριθμων μελωδιών, που οι ρίζες τους βρίσκονται κυρίως στη βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική με τους «ήχους» της, στην τούρκικη κλασική μουσική με τα «μακάμια» της που ονομάστηκαν από μας «δρόμοι» – στη δημοτική μουσική της Μυσίας, της Αν. Θράκης, της Βιθυνίας και των δυτικών παραλίων της Μικράς Ασίας, στα ελληνικά νησιώτικα και αστικά λαϊκά τραγούδια και τέλος στη δημοτική μουσική τω βορείων γειτόνων μας κι ιδιαίτερα των Ρουμάνων.
Η μουσική αυτή – ίσως επειδή ήταν κάπως ανομοιογενής – δεν τράβηξε όσο θα ‘πρεπε την προσοχή των λαογράφων μας, κι έτσι δεν ευτύχησε να καταγραφεί σε νότες και να δημοσιευθεί σε ειδικές συλλογές, όπως η πιο παλιά δημοτική μουσική μας. Δεν χάθηκε όμως. Ένα μεγάλο μέρος της διαφυλάχτηκε σε μια σειρά από δίσκους 78 στροφών, που γυρίστηκαν στις ΗΠΑ κατά τη δεύτερη και τρίτη δεκαετία του αιώνα μας, με εκτελεστές Έλληνες μετανάστες.
Εξετάζοντας το υλικό αυτό βλέπουμε ότι πέρα από την καλλιτεχνική του αξία, έχει και μεγάλη ιστορική σημασία, γιατί αποτελεί την πιο ουσιαστική πηγή που διαθέτουμε για τη μελέτη των καταβολών του ρεμπέτικου τραγουδιού». «Κέντρο μελέτης και έρευνας του ρεμπέτικου τραγουδιού» 1977.
Ο Τουρκικός χορός “Ζεϊμπέκ” (zeybek ή zeybeği ) δεν έχει καμία σχέση με το Ελληνικό Ζεϊμπέκικο. Ρυθμικά είναι μια μορφή αργού τσιφτετελιού που χορεύεται συνήθως ομαδικά.
Ο χορός έχει τις ρίζες του σε τούρκικο παραδοσιακό χορό. Χορευόταν από του Ζεϊμπέκους, ζεϊμπέκηδες οι οποίοι ήταν μια φυλή της Μικράς Ασίας. Η φυλή αυτή δημιουργήθηκε από μια πρόσμειξη Γιουρούκων, που ήταν νομάδες κάτοικοι της Πίνδου, οι οποίοι μετακινήθηκαν στα παράλια της Μ. Ασίας, αλλά και Τουρκμένιων νομάδων που μετακινήθηκαν από την Ασία (Τουρκμενιστάν).
Δημιουργήθηκε μια νέα φυλή, από επαγγελματιες πολεμιστές. Η ύπαρξή τους άλλοτε ενοχλητική και επικίνδυνη και άλλοτε χρήσιμη. Η άγρια πολεμική τους παρουσία, άλλοτε τρόμαζε τις αρχές, προκαλώντας την εκτόπιση τους και άλλοτε γινόταν χρήσιμη ανάλογα με την περίσταση. Όταν τους χρησιμοποιούσαν τους πρόσφεραν διάφορα προνόμια!
Στις τάξεις των επιστρατευμένων Ζεϊμπέκηδων υπήρχαν και Έλληνες Χριστιανοί πολλοί κάποιοι από αυτούς Τουρκοποιήθηκαν, όπως οι γενίτσαροι. Αργότερα σχημάτισαν δικές τους ομάδας Ελλήνων ενόπλων ζεϊμπέκων, οι οποίοι είχαν αντιπαλότητες με τους Τούρκους ζεϊμπέκους. Οι Ζεϊμπέκοι αυτοί ποτέ δεν ξέχασαν τις Ελληνικές ρίζες τους.
Στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο οι Τούρκοι ζεϊμπέκηδες είχαν συμμετάσχει και πολεμήσει κατά του Ελληνικού στρατού. Τις πολεμικές αυτές ομάδες διέλυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ αργότερα. Τα χαρακτηριστικά του χορού δεν έχουν καμία σχέση με τον Ελληνικό μοναχικό χορό ζεϊμπέκικο.
Το Ελληνικό ζεϊμπέκικο προήλθε από το Ρεμπέτικο τραγούδι (1870-1922 στην Μ. Ασία). από μουσικές προσμείξεις Ελληνικής παραδοσιακής και βυζαντινής μουσικής και συνεχίσθηκε στην Ελλάδα, πριν (καφέ αμάν) και μετά, την Μικρασιατική καταστροφή. Η μουσική του Ελληνικού Ζεϊμπέκικου στα 9/8 δεν έχει καμία σχέση με τα 4/4 και τον ρυθμό αργού τσιφτετελιού του zeybek. Υπάρχουν πολλά είδη ρυθμών “ζεϊμπέk” που μοιάζουν μεταξύ τους αλλά κανένας δεν μοιάζει με το Ελληνικό ζεϊμπέκικο.
Υπάρχουν πολλές απόψεις για την προέλευση του Ελληνικού ζεϊμπέκικου και τους Ζεϊμπέκηδες. Μια μόνιμη παρεξήγηση των τυχαίων συμβάντων με θέμα το ζεϊμπέκικο, την “παραγγελιά“, με την αγριάδα των Ζεϊμπέκηδων. Άλλοτε βαπτίζουν το ζεϊμπέκικο σαν αρχαίο Ελληνικό χορό και άλλοτε Τούρκικο.
Μια ματιά στον τρόπο που χορεύεται το zeybek σήμερα κοινωνικά ή Παραδοσιακά με τις στολές, αρκεί για να μας δείξει ότι το Ελληνικό ζεϊμπέκικο είναι κάτι διαφορετικό και δεν έχει καμία σχέση με τον zeybek.
Κάποτε ήταν χορός μοναχικός και μόνο για τους άντρες. Σήμερα τον χορεύουν όλοι. Φυσικά και οι γυναίκες. Ο ζεϊμπέκικος σήμερα όταν δεν χορεύεται παραδοσιακά (αντικρυστός), παραμένει μοναχικός χορός. Κάθε χορευτής του έχει τις δικές του φιγούρες, με τις οποίες εκφράζεται. Επίσης, ο κάθε χορευτής, χορεύει μόνο ένα τραγούδι, μόνο μια φορά! Πολλές φορές είναι το δικό του, συγκεκριμένο τραγούδι και όχι ένα τυχαίο.
Παλαιότερα, καμιά φορά και στις ημέρες μας, συμβαίνει κάποιος να τολμήσει να διακοψει κάποιον που χορεύει ζεϊμπέκικο. αυτός ρισκάρει! Κάπως έτσι ξεκίνησε στα χρόνια της Κατοχής, ο θεσμός της “παραγγελιάς”. Δηλαδή οι μουσικοί, συνήθως με το…αζημίωτο, προανήγγειλαν το όνομα του “δικαιούχου στον επόμενο χορό. Όσο χόρευε αυτός, δεν επιτρεπόταν να χορέψει κανείς άλλος μαζί του στον ίδιο χώρο ή να τον ενοχλήσει.
Το 1973 ο Νίκος Κοεμτζής, όταν κάποιοι παρενόχλησαν και πρόσβαλαν τον αδελφό του που χόρευε ζεϊμπέκικο με “παραγγελιά“, σκότωσε με ένα μαχαίρι τρεις ανθρώπους και τραυμάτισε αρκετούς ακόμα. Δεν είναι σπάνιο θέαμα στις ημέρες μας, οι συμπλοκές για παρόμοιες παρεξηγήσεις με αιτία ένα ζεϊμπέκικο.
Η ταινία, “Μια κυρία στα μπουζούκια” προβλήθηκε τη σαιζόν 1967-1968 και έκοψε 615.483 εισιτήρια. Ήρθε στην 2η θέση σε 99 ταινίες.
-Η ταινία εκτόξευσε στα ύψη το άστρο της Μαίρης Χρονοπούλου, η οποία ερμηνεύει καταπληκτικά τα τραγούδια «Του Αγοριού Απέναντι» και «Είμαι Γυναίκα του Γλεντιού» που έγιναν διαχρονικές επιτυχίες.
Σκηνή από την ταινία, “Μια κυρία στα μπουζούκια“.
-Λίγο καιρό πριν η Ζωή Λάσκαρη είχε παντρευτεί τον Πέτρο Κουτουμάνο.
-Το σπίτι της ταινίας, “Μια κυρία στα μπουζούκια” που έμενε η Ζωή Λάσκαρη με τα αδέρφια της βρισκόταν και βρίσκεται ακόμη και σήμερα στους Αγίους Αναργύρους και συγκεκριμένα στην οδό Δημητρίου Γούναρη. Λίγα πράγματα θυμίζουν ακομη την ταινία όπως το παράθυρο που στέκονταν τα αδέρφια της Αννούλας αλλά και το ψιλικατζίδικο ακριβώς απέναντι. Η ρυμοτομία της περιοχής έχει αλλάξει πολύ αφού έχει πυκνοκατοικηθεί και τη θέση πολλών σπιτιών έχουν πάρει πολυκατοικίες.
Μπορείς, πατώντας ΕΔΩ, να κάνεις μια περιήγηση στο σπίτι και τη γειτονιά μέσα από τους χάρτες του Google Maps. Ωστόσο ακόμη και σήμερα βλέποντας εικόνες από την ταινία, “Μια κυριά στα μπουζούκια” σου έρχονται στο μυαλό σκηνές με τους πρωταγωνιστές και την Ελλάδα μιας άλλης εποχής. Νομίζεις ότι από την πόρτα του σπιτιού θα εμφανιστεί η Ζωή Λάσκαρη. Θα θέλει να πάει στο ψιλικατζίδικο να πάρει κουβαρίστρα και τσιμπιδάκια.
Περίληψη της ταινίας, “Μια κυρία στα μπουζούκια”
Η Αννούλα (Ζωή Λάσκαρη) έχει τρία αδέρφια τα οποία την υπερπροστατεύουν, τον Κώστα (Κώστας Βουτσάς), που είναι ποδοσφαιριστής στον Ολυμπιακό(το οποίο όνομα όμως του Ολυμπιακού δεν αναφέρεται στην ταινία), ενώ παράλληλα δουλεύει στο λιμάνι, τον Θανάση (Γιάννης Βογιατζής) και τον Ηλία (Χρήστος Δοξαράς), που δουλεύουν επίσης στο λιμάνι. Η Αννούλα είναι ερωτευμένη με τον φίλο των αδερφών της, τον Γιώργο (Φαίδων Γεωργίτσης), εργάτη στο λιμάνι και ποδοσφαιριστής στην ίδια ομάδα με τον Κώστα. Όμως ο Γιώργος ερωτεύεται μια κυρία των βορείων προαστίων, την Έλενα Απέργη (Μαίρη Χρονοπούλου), ενώ ο Κώστας την υπηρέτρια της Απέργη, Μαρία (Μάρθα Καραγιάννη), η οποία του υποδύεται την πλούσια.
Όταν μια μέρα που θα λείπει η Απέργη σε ραντεβού με τον Γιώργο, η Μαρία θα καλέσει τον Κώστα και την Αννούλα κάνοντας την πλούσια κυρία, θα αποκαλυφθεί το ποιόν της Μαρίας και ο Κώστας θα την παρατήσει, ενώ η Αννούλα θα ομολογήσει στον Κώστα πως αγαπάει τον Πέτρο.
Το τέλος θα δωθεί στα Καλλιστεία, όπου συμμετέχει η Αννούλα υπό την καθοδήγηση του έμπειρου Βανζέλ Παπαδό (Χρόνης Εξαρχάκος). Την τελευταία στιγμή ο Γιώργος θα εγκαταλείψει την Απέργη και θα γυρίσει στην Αννούλα, η οποία παραιτείται και την θέση της παίρνει η Μαρία, που ξανασμίγει με τον Κώστα.
Δέκα χιλιάδες Τούρκοι, με επικεφαλής τους Ομέρ Βρυώνη και Κιουταχή, πολιορκούν το Μεσολόγγι. Οι δυνάμεις των πολιορκημένων δεν ξεπερνούσαν του 900 άντρες.
Η πολιορκία είχε κρατήσει ήδη δύο μήνες και οι Τούρκοι είχαν αρχίσει να κουράζονται.
Οι ασθένειες θέριζαν το στρατόπεδο, οι μισθοί καθυστερούσαν, γινόντουσαν συνεχώς επιθέσεις από ομάδες κλεφτών και είχαν αρχίσει κι οι συνηθισμένες διαφωνίες μεταξύ Τούρκων και Αλβανών αξιωματικών. Τότε, ο Ομέρ Βρυώνης κι ο Κιουταχής αποφασίζουν να διεξάγουν μία νυχτερινή επίθεση.
Για εκείνη την εποχή, οι βραδινές επιχειρήσεις δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
Δεν υπήρχαν φωτοβολίδες και προβολείς και ήταν τρομερά δύσκολο να συντονιστούν τα τμήματα. Αλλά ήταν τέτοια η ανάγκη των Τούρκων να σημειώσουν κάποια πρόοδο με την πολιορκία, που ήταν διατεθειμένοι να τολμήσουν ακόμα και αυτό.
Σχεδίασαν, μάλιστα, να επιτεθούν παραμονή Χριστουγέννων, όταν όλοι οι Έλληνες θα βρίσκονταν στην εκκλησία.
Η θυσία του Γιάννη Γούναρη Ίσως το Μεσολόγγι να είχε πέσει από την πρώτη πολιορκία, αν οι υπερασπιστές δεν είχαν πληροφορηθεί τα σχέδια των Τούρκων στρατηγών. Ο σωτήρας των Μεσολογγιτών, ήταν ο Γιάννης Γούναρης. Ήταν κυνηγός του Ομέρ Βρυώνη και ακολουθούσε υποχρεωτικά τον τουρκικό στρατό, γιατί κρατούσαν ομήρους όλη του την οικογένεια στην Άρτα. Ο Γούναρης γνώριζε για τη νυχτερινή επίθεση, αλλά αν τολμούσε να προειδοποιήσει τους Μεσολογγίτες, θα καταδίκαζε σε θάνατο τη γυναίκα και τα παιδιά του. Δε δίστασε ούτε στιγμή. Ξέφυγε απ’ το τουρκικό στρατόπεδο, λέγοντας πως πήγαινε για κυνήγι και ενημέρωσε τους πολιορκημένους. Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο επικεφαλής των Μεσολογγιτών, προέβλεψε σωστά ότι οι Τούρκοι θα επιτίθονταν απ’ την ανατολική πλευρά του τείχους, που ήταν πιο αδύναμη.
Ενίσχυσαν, λοιπόν, εκείνο το τμήμα και ετοιμάστηκαν για τη μάχη. Είχαν πει σε όσους δεν πολεμούσαν, να πάνε στις εκκλησίες και να κάνουν φασαρία, για να νομίσουν οι Τούρκοι ότι ο κόσμος γιορτάζει.
Έτσι κι έγινε.
Οχτακόσιοι Τουρκαλβανοί επιτέθηκαν στην ανατολική πλευρά του Μεσολογγίου και βρήκαν σθεναρή αντίσταση. Οι απώλειες των Μεσολογγιτών ήταν ελάχιστες, οι απώλειες των Τούρκων ξεπερνούσαν τις 500. Δυστυχώς, ο πληροφοριοδότης που έσωσε το Μεσολόγγι, ο ηρωικός Γιάννης Γούναρης, δεν σώθηκε.
Οι Τούρκοι εκτέλεσαν τους γονείς, τη γυναίκα, τα παιδιά του και αρκετούς συγγενείς του. Αυτή τη μάχη μνημόνευσε κι ο Διονύσιος Σολωμός στον Εθνικό Ύμνο, γράφοντας: «Πήγες εις το Μεσολόγγι την ημέρα του Χριστού, μέρα που άνθισαν οι λόγγοι για το τέκνο του Θεού»
-Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της χούντας και οι αρχές απαγόρευσαν στον Αλέκο Αλεξανδράκη, λόγω των αριστερών του πεποιθήσεων, να ταξιδέψει στην Ιταλία για τις ανάγκες των γυρισμάτων.
Περίληψη της ταινίας, “Μια Ιταλίδα απ’ τη Κυψέλη”.
Μια πλούσια γυναίκα με απίστευτη ξενομανία, ταλαιπωρεί όλη της την οικογένεια, από τον άντρα της μέχρι και την μητέρα της. Όταν ο αδελφός της επιστρέφει στην Ελλάδα από τη Ιταλία, της παρουσιάζει την Ελληνίδα μνηστή του σαν Ιταλίδα, για να μην τον αποκληρώσει.
Το ζευγάρι όμως, σε συνεργασία με τον ταλαιπωρημένο σύζυγο της αυστηρής αδελφής, θα καταφέρει να της αλλάξει γνώμη και να αποβάλλει την ξενομανία της.
Ο ηθοποιός Ιωάννης Παπαδόπουλος έγινε γνωστός στο κοινό και έκανε καριέρα με το ψευδώνυμο Ζαννίνο, το οποίο η κόρη του, επίσης ηθοποιός, Σόφη Ζαννίνου, χρησιμοποιεί μέχρι σήμερα.
Καλλιτεχνικός νονός του, ήταν ο Αττίκ που τον συνάντησε στα πρώτα του βήματα, όταν εμφανιζόταν σαν χορευτής. Ένα βράδυ, ο θίασος στον οποίο συμμετείχε, θα εμφανιζόταν στη Μάνδρα του Αττίκ. Όταν ο τραγουδιστής και θιασάρχης, θέλησε να προλογίσει τον νεαρό, τον ρώτησε το όνομά του.
Το «Γιάννης» που ήταν ανέκαθεν ένα πολύ συνηθισμένο όνομα, δεν ικανοποίησε τον Αττίκ. «Εκείνη τη στιγμή η Σοφία που φρεσκάριζε το μακιγιάζ της μου είπε: Νίνο φόρα τις άσπρες μπότες. «Νίνο, τι Νίνο;» ρωτάει ο Αττίκ. «Ε Νίνο είναι το παρατσούκλι μου τολμώ να πω, αντί Γιάννης». «Τότε τι Γιάννης και κουραφέξαλα; Γιάννης δηλαδή Ζαν. Ζαν και Νίνο ίσον Ζαννίνο. Έτσι θα σε αναγγείλω, Ζαννίνο» και το όνομα του έμεινε για πάντα.
Ο Γιάννης και η Τζένη.
Από τότε δεν χρησιμοποίησε ξανά το πραγματικό του, που σιγά σιγά ξεχάστηκε. Το ίδιο ψευδώνυμο χρησιμοποίησε και η μετέπειτα σύζυγός του Τζένη. Η σχέση των δύο καλλιτεχνών στο ξεκίνημά της, ήταν περιπετειώδης.
Ο Ζαννίνο κατηγορήθηκε ότι «έκλεψε» τη γυναίκα του
Ο ηθοποιός γνώρισε την αγαπημένη του όταν ήταν φαντάρος κατά τη διάρκεια μιας άδειας. Συναντήθηκαν σε ένα υπόγειο στέκι καλλιτεχνών στην Ομόνοια και ο Ζαννίνο γοητεύτηκε από την παρουσία της. Από τη σύντομη συζήτηση που είχαν, ο ηθοποιός πρόλαβε να μάθει ότι η Τζένη ήταν δευτεροετής μιας θεατρικής σχολής και έμενε σαν φιλοξενούμενη σε φιλικό της σπίτι στο Φάληρο. Όταν την επόμενη μέρα ρώτησε έναν συνάδελφο του περισσότερες πληροφορίες, ήρθε αντιμέτωπος με μια μεγάλη έκπληξη. Η κοπέλα είχε εξαπατηθεί από έναν επιχειρηματία και ενώ η ίδια νόμιζε ότι θα ξεκινούσε να εργάζεται σαν ηθοποιός, εκείνος την προόριζε για κονσομασιόν. Ο Ζαννίνο έγινε έξαλλος και αποφάσισε να την πάρει υπό την προστασία του. Τη μετέφερε σε δικό του φιλικό σπίτι και την απομάκρυνε από τον απατεώνα επιχειρηματία. Έκτοτε οι δυο τους άρχισαν να δένονται και σύντομα έγιναν ζευγάρι.
Οι περιπέτειες τους όμως δεν τελείωσαν. Ένα πρωί την ώρα που ο ηθοποιός καθόταν σε ένα καφενείο, τον πλησίασαν δύο αστυνομικοί με πολιτικά και του ζήτησαν να τους ακολουθήσει στο τμήμα, καθώς μια κυρία τον κατηγορούσε ότι είχε κλέψει την κόρη της. Ο Ζαννίνο αμέσως ειδοποίησε τον διοικητή του στο στρατό, που όχι μόνο γνώριζε προσωπικά τη Τζένη, αλλά της είχε δώσει και την άδεια να κατασκηνώσει δίπλα στη δική του γυναίκα, μέχρι να τελειώσει τη θητεία του ο αγαπημένος της.
Φτάνοντας στο αστυνομικό τμήμα ο ηθοποιός αντίκρισε μια έξαλλη ηλικιωμένη κυρία αλλά και την ίδια τη Τζένη που έκλαιγε με λυγμούς. Όταν ο αστυνομικός ρώτησε την κοπέλα με ποιον ήθελε να πάει, εκείνη απάντησε «με τον άντρα μου». Η κυρία, που αποδείχτηκε πως ήταν τελικά θεία της, επέμενε να πάρει μαζί της τη νεαρή. Όταν όμως αντίκρισε τις «ενισχύσεις» που είχαν σταλεί από το στρατό για την υποστήριξη του Ζαννίνο, άλλαξε γνώμη. Το ζευγάρι συνέχισε να είναι μαζί και αργότερα οι δύο καλλιτέχνες παντρεύτηκαν και έφεραν στον κόσμο την κόρη τους Σόφι.
Η καριέρα του Ζαννίνο περνώντας τα χρόνια απογειώθηκε και παρόλο που οι κινηματογραφικοί του ρόλοι ήταν κυρίως δεύτεροι, ο ηθοποιός αγαπήθηκε πολύ από το κοινό. Παρά τις αρχικές περιπέτειες στα προσωπικά του, κατάφερε να συνδυάσει μια επιτυχημένη πορεία στον καλλιτεχνικό χώρο αλλά και μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή.
Εκφράσεις και λέξεις που όλοι χρησιμοποιούμε, αλλά ίσως δεν ξέρουμε την προέλευσή τους. Αρκετές είναι τούρκικες, αρβανίτικες ή αραβικές. Φυσικά δεν τις χρησιμοποιούσαν μόνο οι μάγκες, αλλά και οι πνευματικοί άνθρωποι, ειδικά όσοι ήταν ασίκιδες!
Αλαμπουρνέζικα = αυτά που δεν βγάζεις νόημα. Κατά τον Μπαμπινιώτη προέρχονται από τη φυλή Μπουρνού του Σουδάν που όταν μιλάνε ακούγονται απλά ήχοι περίεργοι.
Άμπακο = αυτό που δεν έχει τέλος (έφαγε τον άμπακο). Βγήκε από τον Άβακα τον τρόπο που οι Άραβες έκαναν υπολογισμούς, κάτι σαν μικρό κομπιουτεράκι, με χάντρες που μπορούν ωστόσο να κάνουν υπολογισμούς τεράστιους άνευ τέλους
Βουβουζέλας = αυτός που κάνει θόρυβο (όπως λέμε παπαρδέλας για αυτόν που μιλάει πολύ). Κατά συνέπεια η λέξη βουβουζέλα στο Μουντιάλ της Νοτίου Αφρικής είναι λέξη «πειραϊκή».
Γ
Γιαβάσης = ήρεμος, ψύχραιμος, αποφεύγει εντάσεις
Γιαβουκλού = μνηστή, ερωμένη
Γιαγκίνι = Σφοδρό ερωτικό πάθος
Γιάφκα = πρόκειται για ρωσική λέξη που σημαίνει το παράνομο στέκι που συγκεντρώνονταν οι κομμουνιστές για να προετοιμάσουν την επανάσταση του 1917
Γομάρια = τα γαϊδούρια, αλλά στην Τρούμπα είχε την έννοια του σωματοφύλακα, του μπράβου που δεν καταλάβαινε τίποτα. Όπως τα γαϊδούρια που τα φορτώνεις και πάνε, έτσι κι αυτός «εαν τις έτρωγε» δεν έκανε πίσω.
Δ
Δαχτυλίθρες = παράνομο παιχνίδι εξαπάτησης, στο οποίο το θύμα έπρεπε να βρει σε ποια από τις τρεις συνήθως δαχτυλίθρες, που είχε ο θύτης, βρισκόταν το στραγάλι, η φακή ή το ρεβύθι
Εξωφυλαρούχας = το παιδί που είναι άμπαλο, δεν ξέρει μπάλα και γι΄αυτό όταν επιλέγουν τους παίχτες στην αλάνα δεν τον θέλει κανείς και μένει να φυλάει τα ρούχα των υπολοίπων. Επίσης, είναι αυτός που κάνει τον «καμπόη» μαζεύει δηλαδή τις μπάλες σκαρφαλώνοντας μάντρες. Στην εξωγηπεδική ζωή είναι αυτός που δεν έχει σοβαρό ρόλο.
Κ
Κασσαδόρος = ο διαρρήκτης
Κογιονάρω = εμπαίζω, ειρωνεύομαι
Κουμπούρι = το πιστόλι
Κουσελιάρης = ο κουτσομπόλης
Κατσαβάκης = νταής, παλληκαράς
Κούφιο = το πιστόλι, πάλι
Κοψοχρονιά = από τον κοψόχρονο άνδρα, δηλαδή αυτόν που πεθαίνει νωρίς βγήκε η λέξη αυτή που σημαίνει αυτόν που φεύγει άδικα και χωρίς λόγο
Μάλε βράσε = πρόκειται για έκφραση Πειραιωτών κρητικής καταγωγής που κατοικούσαν στην Καστέλα που μόλις μπλέκονταν με Μανιάτες προκαλούσαν φασαρίες. Ειδικά οι προερχόμενοι από τα Μάλια της Κρήτης, μόλις τους προκαλούσαν οι Μανιάτες έβραζαν από θυμό
Μανίτα = Μέθοδος εξαπάτησης που εφαρμόζονταν όπως και ο «παππάς» σε αδαείς επαρχιώτες και μετανάστες
Μάπας = ο αργιλές
Μαστούρα = η χασισική μέθη
Ματσαράγκα = κατεργαριά
Μαύρης = χασίς
Μαχμούρικο = Βαρύθυμο, νωθρό, ζαλισμένο από αλκοόλ ή από άλλη αιτία
Μερακλής = Μανιώδης, παθιασμένος
Μόρτης = συνώνυμο του μάγκα
Μόκο = η σιωπή (κάνε μόκο)
Μπαγιόκο = Λεφτά, κομπόδεμα
Μπαλαμούτι = απάτη χαρτοπαικτική κυρίως
Μπαμπεσιά = η δόλια, ύπουλη πράξη
Μπαρμπουτζής = αυτός που κουμαντάρει τυχερό παιχνίδι με ζάρι το οποίο ονομάζεται «μπαρμπούτι».
Μπαρμπούτι = τυχερό παράνομο παιχνίδι με ζάρια
Μπαχτσές = ο κήπος
Μπελαλής = αυτός που γίνεται συνεχώς αφορμή για καυγάδες, φασαρίες, ο δύστροπος
Μπιλαντέρια = τα αδέλφια
Μπιτιρίνι = η οργανωμένη μπαρμπουτιέρα
Μπουλασιλίκη = κόλλημα, επιμονή, πείσμα
Ν
Νταβατζής = μαστρωπός
Νταής = παλληκαράς
Νταλκάς = δυνατή επιθυμία, πόθος
Νταμίρα = το φυτό Datura stramonium ή αλλιώς Τάτουλας που είναι πλούσιο σε αλκαλοειδείς ουσίες και ατροπίνη και χρησιμοποιούνταν ως υποκατάστατο του χασισιού
Ξεφτέρι = το αρπακτικό πουλί, κατά συνέπεια ο ξύπνιος άνδρας
Π
Παπατζής = αυτός που εξαπατά θύματα παίζοντας με τα χαρτιά το παιχνίδι, «παππάς»
Παπαγαλάκι = όπως το πτηνό παπαγάλος μπορεί να επαναλάβει κάτι που ακούει συνεχώς, έτσι και τύποι που το «έπαιζαν» μάγκες στον Πειραιά αλλά δεν ήταν, μόλις τους έκαναν προσαγωγή στο τμήμα έλεγαν τι είχαν ακούσει στην «πιάτσα»
Πεζεβέγκης = ο Μαστρωπός (Ο πεζεβέγκης που τάχει στην πούγκα)
Πετσί = το πορτοφόλι
Πιάτσα = από την ιταλική λέξη piazza που σημαίνει πλατεία. Ήταν ο τόπος που συγκεντρώνονταν οι μάγκες
Τσίφτης = στα αλβανικά είναι το γεράκι και τσίφτηδες είναι αυτοί που είναι ξύπνιοι όπως τα αρπακτικά πουλιά
Τσίμα = τσίμα – τσίμα, επτανησιακή έκφραση που σημαίνει κοντά
Τουφατζής = αυτός που έχει κάνει φυλακή
Φ
Φάσκελο = η μούτζα. Προέρχεται από τον φάκελο που στέλνουμε (ταχυδρομούμε) κάτι σε κάποιον.
Φελέκι = λέξη αραβικής προέλευσης που σημαίνει τύχη (γ…ώ το φελέκι μου δηλαδή την τύχη μου)
Φιλέτο = κατά κυριολεξία είναι η μικρή κλωστή. Επειδή συνήθιζαν να μαγειρεύουν τα καλά κρέατα δεμένα με σπάγκο έμεινε το φιλέτο να σημαίνει το καλύτερο.
Φούφουτος = σημαίνει ο άλφα, ο βήτα, ο τάδε, ο δείνα. Οι μάγκες όταν δεν ήξεραν το όνομα κάποιου αντί να πούνε το έκανε ο τάδε όπως έλεγαν οι καθώς πρέπει, απαντούσαν το έκανε ο Φούφουτος. Κατά άλλη εκδοχή προέρχεται από την πίεση που υπήρχε από την αστυνομία να «μιλήσουν», να δώσουν το όνομα του συνεργάτη τους και έλεγαν όνομα το οποίο δεν υπήρχε.
Χ
Χαράμι = μάταια, αυτό που πήγε άδικα. Βγήκε από το αραβικό χράμι που ενώ είναι κομψοτέχνημα και κεντητό, οι μουσουλμάνοι το στρώνουν στο πάτωμα και πατάνε πάνω του για να προσευχηθούν.
Χαρμάνης = ο χρήστης χασίς που βρίσκεται σε κατάσταση στέρησης
Ψ
Ψιλά = τα λεφτά
Πηγή: γλωσσάρι διαδικτυακού ρεμπέτικου φόρουμ, Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου – Φυτράκη (εκδόσεις ελευθεροτυπία 1993) και Pireorama ιστορίας και πολιτισμού
Η ταινία, “Μια ζωή την έχουμε” προβλήθηκε τη σαιζόν 1957-1958 και έκοψε 98.584 εισιτήρια. Ήρθε στην 3η θέση σε 31 ταινίες.
Σκηνή από την ταινία, “Μια ζωή την έχουμε”.
-Αρχικοί πρωταγωνιστές της ταινίας ήταν ο Βασίλης Λογοθετίδης και η Αλίκη Βουγιουκλάκη, όμως αφενός ο Λογοθετίδης ήταν πολύ άρρωστος και δεν μπορούσε να παίξει, αφετέρου ο ρόλος της Αλίκης αποφασίστηκε τελικά να δοθεί σε Ευρωπαία σταρ για να προωθηθεί η ταινία στο εξωτερικό.
-Το πραγματικό επίθετο της Υβόν Σανσόν ήταν Σαπουντζάκη και επειδή ήξερε να ψελλίζει μόνο λίγα ελληνικά, ντουμπλαρίστηκε από την ηθοποιό Θεανώ Ιωαννίδου.
-Το τραγούδι “Και ο Μήνας έχει Εννιά” του Μιχάλη Σουγιούλ, από τους στίχους του οποίου πάρθηκε και ο τίτλος της ταινίας, ερμηνεύεται από τον Νίκο Γούναρη, γνώρισε τεράστια επιτυχία και ακούγεται μέχρι σήμερα.
Περίληψη της ταινίας, “Μια ζωή την έχουμε”.
Ένας φτωχός και δειλός ταμίας μιας τράπεζας, ανακαλύπτει το εξαιρετικά μεγάλο χρηματικό ποσό των 1.101.101,10 δραχμών ως πλεόνασμα. Ενώ αρχικά σκοπεύει να το αναφέρει, η συμπεριφορά του διευθυντή της τράπεζας απέναντί του, τον ωθεί τελικά στο να το καταχραστεί.
Ξοδεύει αφειδώς τα χρήματα με την φιλοχρήματη ερωμένη του αφεντικού του, μέχρι που αποκαλύπτεται και καταλείγει στην φυλακή. Εκεί, θα αρχίσει η εξιστόριση των γεγονότων στον φύλακα του κελιού του. Καθώς, όμως, αναμένει τη δίκη του, ανακαλύπτει ότι από ένα παιχνίδι της τύχης, έχει μια ολοκληρη περιουσία στην κατοχή του, και έτσι καταφέρνει να ξεπληρώσει το χρέος του και να φύγει για το εξωτερικό.
