“Ο Λουστράκος” είναι ελληνική ταινία του 1962, σε σενάριο και σκηνοθεσία της Μαρίας Πλυτά με πρωταγωνιστές τους Βασίλη Καΐλα και Δημήτρη Παπαμιχαήλ.
Προβλήθηκε τη σαιζόν 1962-1963 και έκοψε 37.894 εισιτήρια. Ήρθε στην 15η θέση σε 82 ταινίες.
“Ο Λουστράκος” είναι ένα μελόδραμα, είδος ιδιαίτερα δημοφιλές την περίοδο που γυρίστηκε. Χρησιμοποιούνται χώροι οι οποίοι συναντούνται συχνά σε ταινίες είδος, όπως το σαλόνι του σπιτιού όπου παίρνονται οι σημαντικές αποφάσεις και η φυλακή όπου συχνά βρίσκονται αθώοι. Το θεματολογικό μοτίβο της αντίθεσης ανάμεσα στην πλούσια και τη φτωχή οικογένεια και η συνάντηση των δύο κόσμων που αντιπροσωπεύει ο έρωτας του Βασιλάκη και της Μαρίας είναι επίσης κοινό στο είδος.
Ήταν ο πρώτος πρωταγωνιστικός ρόλος του Βασίλη Καΐλα και η επιτυχία της τον καθιέρωσε ως παιδί-θαύμα.
Ο Πέτρος Λινάρδος στην παρουσίαση της ταινίας κατά την έξοδο της την είχε χαρακτηρίσει ως παλαιού τύπου μελό.Μεταγενέστερη κριτική της Θεανώς Κανελλίδου παρατηρεί τις αδυναμίες της ταινίας στον τεχνικό τομέα, ιδιαίτερα στο μοντάζ, καθώς και την τετριμμένη υπόθεση, αλλά τη χαρακτηρίζει ως αξιοπρεπή και αρκετά πειστική σε σχέση με άλλες ταινίες της εποχής.
Η ταινία διέδωσε τη λέξη λουστράκος, η οποία έμεινε να σημαίνει κάποιον ο οποίος υποτακτικά κολακεύει άτομα ή θεσμούς με εξουσία, αποσκοπώντας σε προσωπικά οφέλη.
Περίληψη της ταινίας, “Ο Λουστράκος”
Ο Βασίλης Μαράς (Δημήτρης Παπαμιχαήλ), ένα φτωχό κι ορφανό από πατέρα παιδί που φιλοδοξεί να σπουδάσει, γυρίζει στους δρόμους και γυαλίζει παπούτσια. Η μητέρα του Άννα (Ρίτα Μυράτ), η οποία δούλευε παραδουλεύτρα σ’ ένα πλούσιο σπιτοι βρίσκεται άδικα στη φυλακή, καταδικασμένη για ληστεία μετά φόνου.
Ο μικρός (Βασίλης Καϊλας) με τη βοήθεια του δικηγόρου Γιώργου Καραλή (Μήτσος Λυγίζος) κατορθώνει να αποδείξει την αθωότητά της. Με τη δουλειά του στους δρόμους, και κάνοντας αιματηρές οικονομίες, τελειώνει το νυχτερινό γυμνάσιο και το πανεπιστήμιο, παίρνοντας το πτυχίο του γιατρού. Παράλληλα, ανθίζει ο έρωτάς του για τη Μαρία (Μιράντα Κουνελάκη), την οποία η μητέρα της θέλει να παντρέψει με ένα νέο της τάξης τους. Η αγάπη της Μαρίας για τον Βασίλη αποδεικνύεται πιο δυνατή από τη θέληση της μητέρας της.
