Πέρα από τις κωμωδίες και τις δραματικές ταινίες, ο ελληνικός κινηματογράφος έδωσε εξαιρετικά δείγματα δουλειάς και σε αστυνομικά δράματα, όπου εκτός από τον μετρ του είδους, Νίκο Φώσκολο, εμφανίστηκαν πολλοί ακόμα ικανότατοι σεναριογράφοι, όπως ο λιγότερο γνωστός Σταύρος Τσιώλης, ο οποίος έγραψε το σενάριο για το εξαιρετικό αστυνομικό δράμα της Φίνος Φιλμ, «Θέμα συνειδήσεως», που έκανε πρεμιέρα στους κινηματογράφους στις 12 Μαρτίου του 1973.
Στην ταινία αυτή, ο Τσιώλης υπογράφει το σενάριο με το ψευδώνυμο Αντώνης Φωκάς. Σκηνοθέτης ήταν ο Πέτρος Λύκας, ο οποίος ήταν βασικός μοντέρ της Φίνος Φιλμ για πολλά χρόνια και με το «Θέμα συνειδήσεως» έκανε την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, η οποία εκ του αποτελέσματος κρίνεται επιτυχημένη.
Πρωταγωνιστής της ταινίας ήταν ο μοναδικός Νίκος Κούρκουλος, ο οποίος κυριολεκτικά απογείωσε το σενάριο, καλύπτοντας ακόμα και τις όποιες σκηνοθετικές ατέλειες.
Το σενάριο ήθελε τον νευροχειρουργό Γεραλή (Νίκος Κούρκουλος) να καλείται επειγόντως να χειρουργήσει κάποιον ασθενή με όγκο στον εγκέφαλο. Μετά την επιτυχή επέμβαση, ο ασθενής απαγάγεται από αγνώστους με τη συνδρομή και του διευθυντού της κλινικής.
Ο Γεραλής παίρνει το θέμα προσωπικά κι αρχίζει να ερευνά την υπόθεση, ανακαλύπτοντας ότι ο ασθενής είναι ο πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Πετρελαίων, ο Παναγιώτης Αργυρόπουλος, που έχει πέσει θύμα του ανταγωνισμού των πολυεθνικών, έχοντας άθελά του γίνει όργανό τους. Με τη συμπαράσταση του εισαγγελέα και του ανακριτή, ο Γεραλής αγωνίζεται να αποκαλύψει την αλήθεια, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Η εξαιρετική μουσική της ταινίας ήταν του Μίμη Πλέσσα, ενώ ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει και στη συμμετοχή του Αντώνη Καλογιάννη, ο οποίος ερμηνεύει με το δικό του, ξεχωριστό τρόπο, το τραγούδι «Το Ποτάμι». Μαζί με τον Κούρκουλο, στην ταινία πρωταγωνιστούν η Μπέτυ Αρβανίτη, ο Νικήτας Τσακίρογλου, ο Ζώρας Τσαπέλης, ο Βασίλης Ανδρεόπουλος κ.α.
