Ιστορίες από τη ζωή του Νίκου Κούρκουλου

Νίκος Κούρκουλος
Advertisement

Ο Νίκος Κούρκουλος πήρε το ανδρικό πρότυπο του Γιώργου Φούντα από τα χρόνια του ’50 και το εξέλιξε στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1960». Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης κοπίασε αρκετά για να καταφέρει να συζητήσει με τον Νίκο Κούρκουλο όταν ήταν διευθυντής στο Εθνικό Θέατρο. Η απάντηση στην πρώτη του προσέγγιση ήταν αρνητική, αλλά όταν τελικά βρέθηκαν κατέληξε πως μίλησε με έναν «πολύ γοητευτικό άνθρωπο με επιβλητική αρσενική θωριά και έντονη φωνή», που έδινε ευθείες απαντήσεις και με κοφτό στυλ, μια αυστηρότητα από την οποία ξεπετάγονταν πού και πού «σπίθες χιούμορ.

Advertisement
Νίκος Κούρκουλος

Ο ανεπιθύμητος κατήφορος

Από το 1961 ως το 1975, ο Νίκος Κούρκουλος ήταν το νούμερο 1 αστέρι της Φίνος Φιλμ έχοντας συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες της, από τον Γιάννη Δαλιανίδη ως τον Νίκο Φώσκολο και από τον Βασίλη Γεωργιάδη ως τον Πάνο Γλυκοφρύδη. «Επαιξα και πολύ μικρά ρολάκια επειδή έπρεπε να ξεκινήσω από κάπου» εξηγούσε ο τότε πρόεδρος του Εθνικού, που δεν ντρεπόταν για τη «φάση κομπάρσος». Ωστόσο, όπως πολλοί άλλοι, έτσι και εκείνος είχε απορριφθεί αρχικώς από τον Φιλοποίμην Φίνο.

Στο κάστινγκ για τον «Κατήφορο», την ταινία στην οποία ο Κούρκουλος πήρε τελικά τον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο, αρχικά δεν ήταν ευπρόσδεκτος. «Λέει ο Γιάννης Δαλιανίδης στον Φίνο: “Είδα έναν νέο στο θέατρο και είναι καταπληκτικός για τον ρόλο”. Ρωτά ο Φίνος: “Πώς τον λένε;”. “Νίκο Κούρκουλο” του απαντά ο Δαλιανίδης. Και ο Φίνος ανταπαντά: “Μη μου ξαναναφέρεις αυτό το όνομα, θέλεις να κατεβάσω τις μπομπίνες (από την ‘Κυρία δήμαρχο’) να τον δεις; Δεν θέλω να ξανακούσω για αυτόν!”».

Αργότερα, οι φωτογραφίες από μια παράσταση με την Ελσα Βεργή έπεισαν τον παραγωγό και τον επέλεξε ο ίδιος χωρίς να έχει δει το όνομά του. «Από μία φωτογραφία έβγαινε όλο αυτό που ήθελε να έχει στην ταινία του, τον “Κατήφορο”. Γιατί ο άνθρωπος αυτός δεν ήταν παραγωγός. Ηταν καλλιτέχνης ο Φίνος, δεν ήταν μόνο παραγωγός».

Όχι στην κωμωδία

Παρότι ο Νίκος Κούρκουλος ήταν ο πρώτος κύριος Σαμιωτάκης όταν το έργο “Δεσποινίς διευθυντής” των Κώστα Πρετεντέρη – Ασημάκη Γιαλαμά ανέβηκε στο θέατρο, δεν ήταν εκείνος που επανέλαβε τον ρόλο στο πλατό του κινηματογράφου, αλλά ο Αλέκος Αλεξανδράκης. «Η κωμωδία δεν μου “μίλαγε”» είπε ο Κούρκουλος. «Οπως η Αλίκη δεν ήθελε το δράμα, εγώ δεν ήθελα την κωμωδία. Την απωθούσα. Και στο θέατρο ακόμη…». Αλλωστε, όπως ο ίδιος λέει, «το ατού του Κούρκουλου και για τον Φίνο και για οποιονδήποτε άλλο ήταν αυτό που έφερνε όχι σαν κωμικός αλλά σαν ηθοποιός που προβάλλει το ανδρικό στοιχείο, το οποίο πέρναγε στο πανί και από εκεί στον κόσμο. Ισως αυτό ήταν».

Δέρνοντας τον Κούρκουλο

Μιλώντας για την ταινία «Κοσμάς ο Αιτωλός», που αν και ξεκίνησε με τον Ντίνο Δημόπουλο, εν τέλει δεν γυρίστηκε ποτέ, ο Νίκος Κούρκουλος θυμίζει άλλες συνθήκες κινηματογράφου στην Ελλάδα: «Το πρώτο γύρισμα ήταν πολύ δύσκολο. Εγώ δέρνω την πρωταγωνίστρια, ας μην αναφέρουμε ονόματα, αφού δεν έγινε η ταινία. Το γύρισμα έγινε μία μέρα, έγινε και δεύτερη μέρα και μετά η πρωταγωνίστρια έχει πρηστεί γιατί το ξύλο γίνεται κατά ένα μέρος τεχνικά, όχι όλο φυσικά, ένα χαστούκι σε γκρο πλαν δεν μπορεί παρά να είναι ένα γερό χαστούκι που μπορεί να το φας και έξι φορές». Το απόλυτο αρσενικό ήξερε να δίνει χαστούκια αλλά και να τα δέχεται αγόγγυστα.

«Οπως τότε που είχα φάει χαστούκι από τον Καζάκο 15 φορές, διότι δίσταζε να μου το δώσει. Με έβρισκε πότε στη μύτη, πότε στο αφτί, πότε στο πιγούνι. Του λέω: “Κοίταξε να δεις, μου έχεις δώσει 15 χαστούκια γιατί φοβάσαι να μου δώσεις ένα. Εάν μου το είχες δώσει πριν από τρία τέταρτα, δεν θα είχα φάει 15. Πάρ’ το απόφαση, πρέπει να φάω ένα χαστούκι που πρέπει να ‘γράψει’, ρίχ’ το λοιπόν!”. Κι έτσι μου έδωσε το χαστούκι και τελείωσε το γύρισμα».

Θέατρο, Illya και Τόνι

Πέρα από τις συνεργασίες του με μεγάλες πρωταγωνίστριες όπως η Τζένη Καρέζη και η Ελλη Λαμπέτη, στη δεκαετία του 1960 ήρθε και η Αμερική με τη Μελίνα Μερκούρη στο «Illya Darling» που ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ. «Ημουν υποψήφιος για το βραβείο Τόνι και ήρθα τρίτος ανάμεσα σε όλους τους αμερικανούς ηθοποιούς. Με έκανε να νιώσω πολύ όμορφα. Και μόνο να σε προτείνουν για βραβείο Τόνι… Είχα πάθει σοκ!».

Ακολούθησαν κι άλλες προτάσεις στην Αμερική. «Ναι, είχα αρκετές προτάσεις, αλλά εδώ που τα λέμε δεν ήταν κάτι που θα μπορούσα να κάνω. Δεν θα μπορούσα να ζήσω έξω από την Ελλάδα. Ημουν αρκετά μεγάλος πια… Το έβλεπα δύσκολο να αλλάξω εθνικότητα. Γιατί στην ουσία έπρεπε να γίνω Αμερικανός και στη νοοτροπία, και στη δουλειά, και σε όλα». Ωστόσο ο Νίκος Κούρκουλος, ακριβώς επειδή σεβόταν το θέατρο πάρα πολύ, άργησε να κάνει δικό του θίασο όπως συνηθιζόταν τότε. Αυτό έγινε το 1972, στο Θέατρο Αλάμπρα, όπου ανέβασε το «Τάνγκο» του Μρόζεκ.

Αυστηρός κριτικός

«Δεν θυμάμαι να είχα με κανέναν σκηνοθέτη κόντρες», λέει ο Κούρκουλος, «εκτός από τον Νίκο Τζίμα στον “Αστραπόγιαννο”. Γιατί ήταν ένας σκηνοθέτης που ενώ είχε πάρα πολλά πράγματα μέσα του, δεν ήξερε πώς να τα “μεταφράσει” τεχνικά. Δεν ήξερε να στήσει τη μηχανή, για παράδειγμα». Ο ηθοποιός περιγράφει τις συνθήκες ενός γυρίσματος: «Hμασταν σε ένα χάνι και παίζαμε τάβλι από τις 8 το πρωί μέχρι τις 12 το μεσημέρι.

Εξω έκανε ένα φοβερό κρύο και έστηναν ένα τράβελινγκ. Κάποια στιγμή λέω: “Τι είναι αυτό το πράγμα, μία σκηνή είναι, τι κάνουν τόσες ώρες;”. Βγήκα έξω και βλέπω τον Τζίμα να προσπαθεί να εξηγήσει στον οπερατέρ τι θέλει. Τον φωνάζω και τον ρωτάω: “Τι θέλεις; Γιατί δεν κάνουμε ένα πλάνο και καθόμαστε από το πρωί; Ξέρουμε τη σκηνή, έχουμε κάνει πρόβα, είμαστε έτοιμοι”. “Βρε Νίκο”, μου λέει, “θέλω εσένα γκρο πλαν και πίσω πλήθος”».

«Οχι άλλο κάρβουνο»

Θα ήθελε να τον θυμούνται από μια ταινία; «Θα το δω συναισθηματικά περισσότερο, δεν θα είμαι σωστός κριτής» απάντησε ο Νίκος Κούρκουλος. «Ας πούμε, μου αρέσει πάρα πολύ ο μονόλογος του ήρωα στο “Ορατότης μηδέν”, στη σκηνή του δικαστηρίου, όπου λέει “όχι άλλο κάρβουνο”. Ηταν στιγμές που ταξίδεψα, έφυγα από τον εαυτό μου, δεν ήμουν ο Νίκος, ήμουν ο ήρωας του συμβάντος, το έζησα ως ηθοποιός».

Οι συμπρωταγωνίστριες

Αλίκη Βουγιουκλάκη: «Η Αλίκη ήταν πάρα πολύ καλή ηθοποιός, αλλά ένιωθες ότι απωθεί το δράμα. Δεν το ήθελε. Η ιδιοσυγκρασία της δεν το ήθελε… Το “Ταξίδι” δεν είχε επιτυχία σαν ταινία. Και η ίδια η Αλίκη το κλώτσησε». Μαίρη Χρονοπούλου: «Ηταν η ιδανική παρτενέρ. Την ήθελα (για το “Χώμα βάφτηκε κόκκινο”) γιατί έβλεπα ότι ταίριαζε στον ρόλο και γιατί ήταν πολύ καλή ηθοποιός και πολύ σωστή για την περίπτωση. Είχα πει ότι θα ήθελα να είναι και η Μαίρη μαζί μου. Και το δέχτηκε ο Φίνος».  

Προηγούμενο άρθροΚάτι κουρασμένα παληκάρια 1967-1968
Επόμενο άρθρο4 Ιστορίες απο τα παλιά