Γιάννης Μαρής (1916-1979)

giannis maris1
giannis maris1
Advertisement

Ο Γιάννης Μαρής (πραγματικό όνομα Ιωάννης Τσιριμώκος) ήταν Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας. Έγραψε δεκάδες βιβλία και σενάρια για τον κινηματογράφο. Θεωρείται ο πατέρας του αστυνομικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα.

Advertisement

Ο Γιάννης Μαρής, που καταγόταν από γνωστή οικογένεια της Φθιώτιδας, γεννήθηκε στη Σκόπελο τον Ιανουάριο του 1916, όπου υπηρετούσε ο δικαστικός πατέρας του. Ο πολιτικός Ηλίας Τσιριμώκος (μετέπειτα βουλευτής, υπουργός και πρωθυπουργός) ήταν δεύτερός του εξάδελφος.

Γιάννης Μαρής (1916-1979)
Ο Γιάννης Μαρής μαζί με την Jayne Mansfield στην Αθήνα το 1962.

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Χίο και στη Λάρισα, και αργότερα φοίτησε στη Νομική Σχολή της Θεσσαλονίκης. Ανέπτυξε έντονη πολιτική δραστηριότητα και εντάχθηκε στον χώρο των σοσιαλιστών. Συμμετείχε μαζί με τον Ηλία Τσιριμώκο και τον Αλέξανδρο Σβώλο στην ίδρυση της «Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας» (ΕΛΔ), ενώ αργότερα προσχώρησε στο ΕΑΜ.

Μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου ξεκινάει να ασχολείται επαγγελματικά με τη δημοσιογραφία. Εργάζεται στην εφημερίδα «Μάχη» ως αρχισυντάκτης, σχολιογράφος και κριτικός κινηματογράφου. Μετά τις αποκαλύψεις που κάνει η εφημερίδα για τη Μακρόνησο θα διωχθεί και θα φυλακιστεί. Αποφυλακίστηκε με παρέμβαση της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και του Αλέξανδρου Σβώλου. Θα εργαστεί στις εφημερίδες «Προοδευτικός Φιλελεύθερος», «Ελεύθερος Λόγος», «Αθηναϊκή» για να καταλήξει τελικά στο συγκρότημα Μπότση («Ακρόπολις», «Απογευματινή», περιοδικό «Πρώτο»).

Ξεκίνησε το συγγραφικό του έργο στις αρχές της δεκαετίας του ’50 δημοσιεύοντας σε συνέχειες στο εβδομαδιαίο περιοδικό «Οικογένεια» το μυθιστόρημά του Έγκλημα στο Κολωνάκι (1953), με το οποίο και καθιερώθηκε ως ένας από τους πρώτους συγγραφείς αστυνομικού μυθιστορήματος. Το μυθιστόρημά του αυτό που εκδόθηκε κανονικά λίγο αργότερα από τις εκδόσεις Ατλαντίς θα γνωρίσει τεράστια επιτυχία και έξι χρόνια αργότερα (1959) θα μεταφερθεί με παρόμοια επιτυχία στον κινηματογράφο. Συνεχίζει να γράφει ακούραστα για 25 και πλέον χρόνια αφήνοντας πίσω του πλειάδα αστυνομικών μυθιστορημάτων, περίπου είκοσι σενάρια και δύο θεατρικά.

Ο Ιωάννης Τσιριμώκος ήταν μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, της Εταιρίας Θεατρικών Συγγραφέων, καθώς και της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου. Είχε λάβει μέρος σε δημοσιογραφικές αποστολές στη Κίνα, ΗΠΑ, Ρωσία, Ισπανία, Πορτογαλία, και ανατολικές Χώρες. Ήταν μόνιμος κάτοικος Αθηνών, ένθερμος οπαδός της ΑΕΚ και μιλούσε επίσης γαλλικά.

Υπήρξε πολυμαθέστατος και διέθετε το «χάρισμα του προφορικού λόγου», πήρε μάλιστα μέρος στο ρεπορτάζ για τη διαλεύκανση της δολοφονίας του ανεξάρτητου βουλευτή της αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη.

Αν και εμπορικά επιτυχημένος και δημοφιλής, υπήρξε παραγνωρισμένος από τους κριτικούς στην εποχή του. Η ενασχόλησή του με το είδος του αστυνομικού μυθιστορήματος, που εντασσόταν από τους τότε κριτικούς στην παραφιλολογία, του στέρησε την αναγνώριση ως μεγάλου συγγραφέα. Πολλά χρόνια μετά αναγνωρίστηκε ως κλασικός. Δημιουργός του θρυλικού χαρακτήρα Γεωργίου Μπέκα, χάρισε στην Ελληνική λογοτεχνία έναν ήρωα εφάμιλλο του Μεγκρέ.

Τα μυθιστορήματά του διαδραματίζονταν συχνά σε κοσμοπολίτικα μέρη με ήρωες εφοπλιστές, βιομηχάνους και καλλιτέχνες. Ο απλός κόσμος ήταν πάντα σε δεύτερη μοίρα, ενώ η αστυνομική πλοκή και το μυστήριο ήταν το πρόσχημα για να κερδίσει την προσοχή του αναγνώστη. Το πραγματικό ενδιαφέρον του ήταν η δημιουργία ατμόσφαιρας και οι ανθρώπινες σχέσεις. Η επιτυχία των μυθιστορημάτων, που πουλούσαν εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα, οδήγησε στη δημιουργία σχολής συγγραφέων και μιμητών.

Πολλά από τα έργα του μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, τόσο από τον ίδιο, όσο και μετά τον θάνατό του, δημιουργώντας έτσι το αντίστοιχο του φιλμ νουάρ στο Ελληνικό σινεμά. Μερικές επίσης από τις πιο επιτυχημένες τηλεοπτικές σειρές τόσο της κρατικής όσο και της ιδιωτικής τηλεόρασης βασίστηκαν στα έργα του. Μεταξύ άλλων ιδιαίτερα επιτυχημένη θεωρήθηκε η τηλεοπτική μεταφορά του βιβλίου του Η εξαφάνιση του Τζων Αυλακιώτη που διασκεύασε ο συγγραφέας Γιάννης Κανδήλας και προβλήθηκε στην ΕΤ1 το 1985. Η σειρά παρουσιάστηκε αρκετές φορές σε επανάληψη. Πολλά βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες.

Πέθανε στην Αθήνα στις 13 Νοεμβρίου 1979 από καρκίνο του εγκεφάλου.

Γιάννης Μαρής: Εργολαβία

ΈτοςΤίτλος σειράς
1973Αστυνομικές ιστορίες
1977Υποψίες
1982Το μυστικό του Άσπρου Βράχου
1985Η εξαφάνιση του Τζων Αυλακιώτη
1987Ο θάνατος του Τιμόθεου Κώνστα
1990-1991ο μυστικό του Άρη Μπονσαλέντη
1992Μια γυναίκα από το παρελθόν
2006-2008Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα
ΈτοςΤίτλος ταινίας
1958Ο άνθρωπος του τραίνου
1959Η Λίζα τόσκασε
1959Ένας Έλληνας στο Παρίσι
1959Έγκλημα στο Κολωνάκι
1960Καλημέρα Αθήνα
1960Μωρό μου! (Ένας Δον Ζουάν για κλάματα)
1960Έγκλημα στα παρασκήνια
1961Λάθος στον έρωτα
1962Ο άντρας της γυναίκας μου
1963Χωρίς ταυτότητα
1963Ο μπαμπάς μου κι εγώ!
1964Αμφιβολίες
1964Ο τελευταίος πειρασμός
1965Το πρόσωπο της ημέρας
1966Μια γυναίκα κατηγορείται
1966Οι στιγματισμένοι
1971Οι τελευταίοι του Ρούπελ
1972Ως την τελευταία στιγμή (Το μεγάλο παιχνίδι)
1972Αντάρτες των πόλεων
1973Ζήτημα ζωής και θανάτου
1979Το χαμόγελο της Πυθίας (Το κόλπο του τούνελ)
1985Ο εφιάλτης
1985Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν
Προηγούμενο άρθροΝτίνος Δημόπουλος (1921-2003)
Επόμενο άρθροΜιχάλης Σουγιούλ (1906-1958)