Δεν είναι ένα απλό μέσο μεταφοράς, αλλά κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Εκπροσωπεί μια ολόκληρη κουλτούρα, αποτελώντας παράλληλα σύμβολο του ιταλικού στιλ και φινέτσας σε όλο τον κόσμο. Η ιστορία έχει αναδείξει τη Vespa σε κάτι παραπάνω από ένα σκούτερ. Σε έναν πραγματικό «μύθο», έναν τρόπο, σκέψης και έκφρασης.
Με το πέρασμα των δεκαετιών η Vespa αναδείχτηκε σε έμβλημα της κοινωνίας στην οποία «ζει», πρωταγωνιστώντας στη σύγχρονη ιταλική ιστορία. Η πρώτη Vespa κατασκευάστηκε το 1946, ως αποτέλεσμα της διαίσθησης του Enrico Piaggio, σε συνδυασμό με τη μηχανική ιδιοφυΐα του Corradino D’Ascanio.
Ένα επαναστατικό όχημα γεννήθηκε με ατσάλινο σασί, μοχλό ταχυτήτων στο τιμόνι, κινητήρα στον πίσω τροχό και εμπρός ανάρτηση με βραχίονα. Η ιστορία της εταιρίας που την κατασκεύαζε και την κατασκευάζει, της Piaggio, ξεκίνησε πάντως με δραστηριότητες που δεν έχουν να κάνουν με δίτροχα.
Η εταιρία ιδρύθηκε στη Γένοβα της Ιταλίας το 1884 από τον Rinaldo Piaggio, αρχικά ασχολήθηκε με την κατασκευή πολυτελών πλοίων και στη συνέχεια κατασκεύαζε τρένα, βαγόνια, φορτηγά, τραμ, κ.λπ.
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκει την Piaggio να περνάει σε άλλον τομέα και να κατασκευάζει αεροπλάνα και υδροπλάνα. Το 1917 αποκτά ένα νέο εργοστάσιο στην Pisa, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα επεκτείνεται και σε ένα εργοστάσιο στην Pontedera, στο οποίο κατασκευάζει πλήρη αεροσκάφη, εκτός από έλικες και κινητήρες.
Σε αυτό το εργοστάσιο θα κατασκευάζεται από το 1939 και μετά το μεγάλο τετρακινητήριο βομβαρδιστικό Piaggio P108. Γιατί, προτού ασχοληθεί με τα σκούτερ και τα δίτροχα η Piaggio, πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υπήρξε ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές αεροσκαφών της Ιταλίας. Αυτός ήταν και ο λόγος που τα εργοστάσια της Piaggio έγιναν στρατιωτικοί στόχοι των Συμμάχων και καταστράφηκαν από βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι γιοί του Rinaldo Piaggio, Enrico και Armando, ξεκίνησαν τη διαδικασία επανεκκίνησης της παραγωγής. Το έργο της ανοικοδόμησης του κατεστραμμένου εργοστασίου της Pontedera ανέλαβε ο Enrico. η Ιταλία χρειαζόταν επειγόντως μέσα μετακίνησης εργατών και πολιτών.
Η Vespaαποτελεί τον καρπό της απόφασης του Enrico Piaggio να δημιουργήσει ένα προϊόν για τις μάζες, σε χαμηλό κόστος. Καθώς τελείωνε ο πόλεμος, ο Enrico μελετούσε κάθε πιθανή λύση ώστε να ξαναρχίσει την παραγωγική διαδικασία του. Η αρχή έγινε στο εργοστάσιο της Biella, όπου παραγόταν ένα scooter βασισμένο στη μικρή μοτοσικλέτα που είχε φτιαχτεί για τους αλεξιπτωτιστές.
Το πρωτότυπο, γνωστό ως ΜΡ5, είχε ονομαστεί κοροϊδευτικά «Paperino» (το ιταλικό όνομα του Ντόναλντ Ντακ) εξαιτίας του παράξενου σχήματός του, αλλά καθώς δεν άρεσε στον Enrico Piaggio, ζήτησε από τον D’Ascanio να το ξανασχεδιάσει. Όμως στον καταξιωμένο σχεδιαστή δεν άρεσαν οι μοτοσικλέτες.
Τις έβρισκε άβολες, ογκώδεις, με τροχούς που δεν άλλαζαν εύκολα αν τρυπούσαν και το χειρότερο, με αλυσίδα που λέρωνε. Η εμπειρία του ωστόσο σαν αεροναυπηγός, τον βοήθησε να βρει τη λύση. Προκειμένου να εξαφανίσει την αλυσίδα, φαντάστηκε ένα όχημα με άμεση μετάδοση. Για να διευκολύνει την οδήγηση έβαλε το μοχλό των ταχυτήτων στο τιμόνι, ενώ για να αλλάζουν ευκολότερα τα λάστιχα δεν σχεδίασε ένα πιρούνι, αλλά ένα βραχίονα παρόμοιο με εκείνο των αεροπλάνων.
Το πλαίσιο ήταν από πρεσσαριστή λαμαρίνα που προστάτευε τον αναβάτη από τη βροχή, τις λάσπες και τον αέρα. Δεκαετίες πριν την εξάπλωση των εργονομικών μελετών, το κάθισμα της Vespa είχε σχεδιαστεί για να παρέχει άνεση και ασφάλεια και να μην ταλαντεύεται επικίνδυνα όπως σε μία ψηλή μοτοσικλέτα. Το καινούργιο σχέδιο του D’Ascanio δεν έμοιαζε με το «Paperino» αλλά αποτελούσε μία επαναστατική πρόταση, διαφορετική από εκείνες όλων των άλλων δικύκλων.
Αρχικά ονομάστηκε ΜΡ6. Λέγεται ότι ο ίδιος ο Enrico Piaggio έδωσε το όνομα στο σκούτερ, αφού όταν αντίκρισε το φαρδύ κεντρικό τμήμα και τη «στενή» μέση, αναφώνησε: «Μοιάζει με σφήκα!» («Vespa» στα Ιταλικά). Υπάρχει πάντως και η εκδοχή ότι ονομάστηκε έτσι λόγω του ιδιαίτερου ήχου που εξέπεμπε ο δίχρονος κινητήρας.
Στις 23 Απριλίου του 1946 η Piaggio κατέθεσε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στο γραφείο ευρεσιτεχνιών και εφευρέσεων του Υπουργείου Βιομηχανίας και Εμπορίου στη Φλωρεντία, «για μια μοτοσυκλέτα που τα φτερά και τα καπάκια καλύπτουν όλα τα μηχανικά μέρη».
